Aknéja është një ndër problemet më të zakonshme të lëkurës, që prek sidomos të rinjtë, por nuk përjashton as të rriturit. Ndërsa faktorët që ndikojnë në shfaqjen e aknés janë të shumtë – përfshirë ndryshimet hormonale, gjenetikën dhe kujdesin ndaj lëkurës – gjithnjë e më shumë studime tregojnë se edhe ushqimi luan një rol të rëndësishëm. Shumë njerëz nuk janë të vetëdijshëm se disa nga zgjedhjet e tyre të përditshme ushqimore mund të ndikojnë drejtpërdrejt në përkeqësimin ose përmirësimin e aknés.

Si ndikon ushqimi në lëkurë?

Lëkura është pasqyra e brendshme e organizmit. Kur konsumojmë ushqime që ndikojnë në nivelin e hormoneve, në gliceminë (nivelin e sheqerit në gjak) apo në inflamacionin e trupit, kjo mund të shfaqet në formën e aknés. Disa lëndë ushqyese mund të stimulojnë prodhimin e tepërt të yndyrës në lëkurë (sebum), të bllokojnë poret ose të rrisin përhapjen e baktereve që shkaktojnë akné.

Ushqimet që përkeqësojnë akné

1. Produktet e qumështit

Qumështi dhe nënproduktet e tij si kosi, djathi dhe akulloret janë të lidhura me shtimin e aknés, sidomos tek adoleshentët. Edhe pse qumështi nuk përmban shumë sheqer, ai përmban hormone natyrale që mund të ndikojnë në nivelin e hormoneve në trup, duke nxitur shfaqjen e puçrrave.

2. Ushqimet me indeks të lartë glicemik

Ushqimet që rrisin menjëherë nivelin e sheqerit në gjak, si buka e bardhë, makaronat, orizi i bardhë, patatet dhe ëmbëlsirat, mund të çojnë në një prodhim të tepërt të insulinës. Kjo hormon ndikon në prodhimin e sebumit dhe përkeqëson inflamacionin në lëkurë. Një dietë me indeks të ulët glicemik është më e përshtatshme për ata që vuajnë nga akné.

3. Çokollata

Edhe pse studimet janë ende të ndara për ndikimin e çokollatës në akné, disa kërkime sugjerojnë se konsumimi i rregullt i çokollatës (veçanërisht çokollata me sheqer dhe qumësht) mund të rrisë ndjeshmërinë e lëkurës ndaj aknés. Çokollata e zezë me përmbajtje të lartë kakao mund të jetë një alternativë më e mirë.

4. Ushqimet e përpunuara

Ushqimet e shpejta, paketimet e gatshme, sallamrat dhe salsiçet shpesh përmbajnë yndyrna të ngopura, konservantë dhe aditivë që mund të stimulojnë inflamacionin dhe të përkeqësojnë gjendjen e lëkurës.

5. Pijet e gazuara dhe lëngjet industriale

Këto pije përmbajnë sasi të mëdha të sheqerit të rafinuar, që rritin nivelin e insulinës dhe ndikojnë në balancën hormonale. Përdorimi i tyre i shpeshtë është i lidhur me rritjen e frekuencës së aknés, sidomos tek të rinjtë.

Ushqimet që mund të ndihmojnë në përmirësimin e aknés

1. Perimet dhe frutat

Të pasura me antioksidantë, vitamina dhe fibra, perimet dhe frutat ndihmojnë në pastrimin e trupit nga toksinat dhe reduktojnë inflamacionin. Karrota, spinaqi, boronicat dhe portokalli janë veçanërisht të dobishme për lëkurën.

2. Omega-3

Acidet yndyrore omega-3, të gjetura në peshqit e yndyrshëm (si salmoni, sardelat), arrat dhe farat e lirit, kanë veti anti-inflamatore që mund të ndihmojnë në qetësimin e aknés dhe përmirësimin e strukturës së lëkurës.

3. Ushqimet e pasura me zink

Zinku është një mineral që luan rol të rëndësishëm në shërimin e lëkurës dhe në uljen e prodhimit të yndyrës. Arrat, farat e kungullit, mishi i kuq dhe bishtajoret janë burime të mira të zinkut.

4. Probiotikët

Probiotikët përmirësojnë balancën e baktereve në zorrë, e cila ka ndikim të drejtpërdrejtë në gjendjen e lëkurës. Konsumimi i kosit natyral (pa sheqer), kefirit dhe ushqimeve të fermentuara si turshitë ndihmon në mbrojtjen e mikrobiomës dhe parandalimin e aknés.

5. Uji

Edhe pse nuk është ushqim, uji është thelbësor për pastrimin e organizmit dhe për lëkurë të hidratuar dhe të pastër. Pirja e mjaftueshme e ujit ndihmon në largimin e toksinave dhe ruan elasticitetin natyral të lëkurës.

Si të krijosh një dietë miqësore ndaj lëkurës?

Nëse dëshironi të reduktoni aknén përmes ushqimit, filloni me hapa të vegjël: eliminoni për një javë produktet e qumështit dhe sheqernat e tepërta, dhe zëvendësojini me alternativa të shëndetshme si qumështi me bazë bimore, frutat dhe proteinat e pastra. Mbani një ditar ushqimor për të vëzhguar nëse ka ndonjë përmirësim në lëkurë. Kujdesuni që dieta juaj të jetë e pasur me fibra, ujë dhe përbërës natyralë që ushqejnë trupin dhe përmirësojnë pamjen e jashtme.

Ndryshimet në dietë nuk japin rezultate brenda natës, por me këmbëngulje dhe vëmendje ndaj trupit tuaj, është e mundur të shihni përmirësime të dukshme në gjendjen e lëkurës. Për ata që vuajnë nga akné kronike, është gjithmonë e rekomanduar të këshillohen edhe me një dermatolog apo dietolog.